Particuliere toepassingen overlijdensrisicoverzekering

Op deze pagina komen de diverse toepassingen van de overlijdensrisicoverzekering voor particulieren aan bod.

Kies hieronder het doel van de overlijdensrisicoverzekering en lees meer over de optimale polisredactie, hoe eventuele belastingheffing kan worden voorkomen en welke oplossing het beste aansluit.

Veel klanten sluiten een tijdelijke overlijdensrisicoverzekering met een eenmalige uitkering af met als doel het aflossen van de hypotheek. Hoewel de eis van NHG inmiddels is vervallen, zijn er nog enkele hypotheekverstrekkers die een overlijdensrisicoverzekering verplicht stellen. Dit kan dit op twee manieren worden vormgegeven:

  • Verpanding aan de hypotheekverstrekker
    De hypotheekverstrekker is de eerste begunstigde voor de uitkering. Bij overlijden wordt de uitkering gebruikt om de hypotheekschuld af te lossen. Dit heeft als gevolg dat de nabestaanden geen of een lagere hypotheek erven.
  • Afgeven van een partnerverklaring (ook wel weduweverklaring)
    De eerste begunstigde van de verzekering wijzigt niet. De begunstigde verklaart richting de hypotheekverstrekker dat deze de uitkering direct zal aanwenden ter aflossing van de hypotheekschuld.

Keuze heeft invloed op de hoogte van de nalatenschap 

Met onderstaande voorbeeld illustreren we dat de keuze voor een verpanding of partnerverklaring grote gevolgen kan hebben voor de hoogte van de nalatenschap en de te betalen erfbelasting.

Voorbeeld verpanding vs partnerverklaring

Ricardo en Nicolien wonen samen en hebben drie kinderen. Ze hebben een eigen woning met een waarde van € 400.000 en een dito hypotheek. Om de hypotheek bij overlijden af te lossen hebben ze beiden een overlijdensrisicoverzekering afgesloten van € 400.000.

Als Nicolien vervolgens komt te overlijden ziet de nalatenschap er als volgt uit:

Verpanding
De uitkering wordt uitgekeerd aan de bank en direct afgelost op de lening. In de nalatenschap valt nu alleen nog de woning. De schuld is immers volledig afgelost. De nalatenschap bedraagt dan nu € 200.000,- (helft van de waarde van de woning). Omdat er vier erfgenamen zijn (Remco en drie kinderen) erft iedereen een bedrag van € 50.000,-. Hierover is erfbelasting verschuldigd.

Partnerverklaring
De uitkering wordt in eerste instantie uitgekeerd aan Remco. Hij lost hiermee vervolgens de hypotheek af. In de nalatenschap valt de woning en de hypotheek. De nalatenschap bedraagt € 0. Als de polis en de eventuele samenlevingsovereenkomst goed zijn opgemaakt, is er geen erfbelasting over de uitkering van de verzekering verschuldigd.

 

Hoe kan heffing van erfbelasting worden voorkomen?

Erfbelasting over de uitkering van een overlijdensrisicoverzekering wordt voorkomen als er niets aan het vermogen van de erflater is onttrokken. Voor  premies van een overlijdensrisicoverzekering is dit het geval als:

  • De verzekeringnemer een ander is dan de verzekerde.
    Zijn er twee verzekerden? Dan kunnen de verzekeringen kruislings gesloten worden. Er worden twee verzekeringen aangevraagd met op iedere polis de ene persoons als verzekerde en de andere als verzekeringnemer.
  • Premiesplitsing wordt toegepast.
    Premiesplitsing kan worden toegepast bij een overlijdensrisicoverzekering die op twee levens wordt afgesloten. De totale premie wordt dan als het ware opgesplitst in verschillende stukjes. Op de polis staat dit dan duidelijk vermeld.
  • Een afwijkende premiebetaler op de polis wordt vermeld.
    Op de polis kan worden aangegeven dat de premie door een ander wordt betaald dan de verzekeringnemer. De verzekeringnemer blijft dan eigenaar van de polis en kan deze zelfstandig wijzigen als hij dat wil. De premie is wel door de ander verschuldigd.

Kies voor een TAF Overlijdensrisicoverzekering

Bij TAF stelt u de verzekeringspolis zelf optimaal samen:

  • Kruislings verzekeren, premiesplitsing of een afwijkende premiebetaler zijn mogelijk. 
  • Door voor het huwelijk (in beperkte gemeenschap van goederen) een overlijdensrisicoverzekering tegen koopsom te sluiten wordt ervoor gezorgd dat de betaling altijd onttrokken is uit het privévermogen. 
  • Combineer een dalend- en gelijkblijvend kapitaal op één polis, zodat het verzekerd bedrag exact aansluit bij de hypotheek
  • Kies voor verschillende verzekerde bedragen op één polis, als de financiële impact van overlijden tussen twee verzekerden verschilt.

Het uiteindelijke doel van een overlijdensrisicoverzekering is om ervoor te zorgen dat de nabestaanden verzorgd achterblijven en kunnen voorzien in de kosten van levensonderhoud. Afhankelijk van de hoogte van het benodigde inkomen en de periode dat de nabestaanden een uitkering willen ontvangen, bespreken we drie verzekeringsoplossingen:

  • Overlijdensrisicoverzekering
    Bij een (tijdelijke) overlijdensrisicoverzekering wordt bij overlijden van de verzekerde voor de einddatum in één keer een netto bedrag uitgekeerd aan de nabestaande. Uitgangspunt is dat dit geld wordt gereserveerd om het inkomen aan te vullen.
    • Meestal wordt ervoor gekozen om de premie voor deze verzekering niet fiscaal af te trekken, zodat de uitkering ook niet wordt belast in box 1. Dit kán wel, als daarvoor bij aanvang wordt gekozen.
    • Als het aanwezige vermogen boven de vrijstelling uitkomt, is belasting in box 3 verschuldigd
  • Nabestaandenverzekering (of erfrente)
    Bij deze verzekeringsvorm wordt bij overlijden van de verzekerde voor de einddatum gedurende de afgesproken periode maandelijks een netto bedrag uitgekeerd. 
    • De premie voor deze verzekering is niet aftrekbaar en de uitkering wordt niet belast in box 1. De gekapitaliseerde waarde van de uitkeringen is in box 3 belast, als deze boven de vrijstelling uitkomt.
  • Nabestaandenlijfrente
    Deze verzekeringsoplossing is vergelijkbaar met de erfrente, alleen zijn de premie’s van deze verzekering aftrekbaar binnen de jaarruimte voor lijfrentes en is de uitkering belast in box de 1. Er is wat minder keuzevrijheid omdat de uitkering moet voldoen aan de voorwaarden van een nabestaandenlijfrente. Deze variant is vooral aantrekkelijk in de  situatie waarbij de premie’s nu tegen een hoog tarief afgetrokken kunnen worden, terwijl de uitkeringen in de toekomst worden belast tegen een lager tarief. Omdat het om een bruto uitkering gaat (box 1), zal er wel meer verzekerd moeten worden.

Voorbeeld

Ewoud (34) wil graag een voorziening treffen om zijn partner Jurgen (48) verzorgd achter te laten voor het geval hij komt te overlijden. Uit de analyse blijkt dat het netto inkomen van Jurgen na zijn overlijden nog € 1.000,- per maand is. Gewenst is een inkomen van € 3.000,- per maand gedurende 20 jaar.  

Eenmalige uitkering
Om het maandelijkse tekort van € 2.000,- voor een periode van 20 jaar te verzekeren moet een overlijdensrisicoverzekering van € 480.000,-* afgesloten worden. Er wordt een lineair dalende verzekering geadviseerd omdat het risico kleiner wordt naarmate de tijd vordert.

Nabestaandenverzekering (of erfrente)
Er wordt een bedrag verzekerd op het leven van Ewout van € 2.000,- per maand. De verzekering keert bij overlijden € 2.000,- netto per maand uit tot Jurgen 68 jaar wordt.

Nabestaandenlijfrente
Om het verzekerde bedrag van de bruto nabestaandenrente te bereken doe je een aanname voor de te betalen belasting in de toekomst. Om een netto bedrag van € 2.000,- te ontvangen wordt, rekening houdend met de inkomstenbelasting, een bedrag verzekerd van € 3.200,- bruto per maand. Omdat het verzekerd bedrag hoger is dan bij de erfrente is de premie natuurlijk ook hoger. Wel is de premie fiscaal aftrekbaar.

*Bij deze berekening is geen rekening gehouden met belasting in box 3, inflatie en rendement. Als hier wel rekening mee wordt gehouden heeft dit invloed op de te verzekeren bedragen.

 

Kies voor een oplossing bij TAF

TAF Overlijdensrisicoverzekering

  • Eenmalige uitkering bij overlijden als de verzekerde overlijdt tijdens de looptijd

  • Vervroegde uitkering bij leven mogelijk als verzekerde terminaal ziek is

TAF Nabestaandenuitkering

  • Netto uitkering tot € 10.000,- per maand bij overlijden van de verzekerde tijdens de looptijd
  • Kies voor een uitkeringsduur korter dan de looptijd, gelijk aan de looptijd of levenslang

Het overlijden van een alimentatieplichtige persoon kan grote gevolgen hebben voor de alimentatiegerechtigde. Na het overlijden stopt namelijk de alimentatiebetaling. Vooral als de alimentatie een groot deel van het inkomen vormt voor de ontvanger, is het verstandig om hiervoor een verzekering af te sluiten. Er kan een nieuwe verzekering worden afgesloten of de bestaande verzekering kan worden voortgezet.

Nieuwe verzekering afsluiten

Bij het afsluiten van een nieuwe verzekering kan de polisredactie meteen goed worden ingeregeld:

  • Verzekeringsnemer: alimentatiegerechtigde
  • Verzekerde: alimentatieplichtige
  • Begunstigde: alimentatiegerechtigde
  • Premie verschuldigde: alimentatiegerechtigde

De hoogte van de dekking moet afgestemd worden op de hoogte en de duur van de alimentatie. Je hebt daarbij de keuze tussen een  eenmalige- of periodieke uitkering. Houd er bij de vaststelling van het verzekerd bedrag rekening mee dat partneralimentatie bruto is en kinderalimentatie netto.

TAF Alimentatiepolis

Is speciaal ontwikkeld voor de situatie na echtscheiding en voorziet in een maandelijkse uitkering na overlijden van de verzekerde (alimentatiebetaler) binnen de looptijd. Met verschillende dekkingen op één polis sluit het verzekerd maandbedrag exact aan op de hoogte en duur van de afgesproken kinder- en/of partneralimentatie.

Bestaande verzekering

Als de klant al een bestaande overlijdensrisicoverzekering heeft kan deze verzekering mogelijk worden voortgezet om de alimentatie veilig te stellen bij overlijden van de alimentatieplichtige. De bestaande verzekering kan worden overgedragen of gesplitst.  

Erfbelasting voorkomen

Bij een bestaande verzekering is er in het verleden mogelijk premie onttrokken aan het vermogen van de erflater. Om erfbelasting te voorkomen moet bij het overdragen van een lopende verzekering aan de volgende voorwaarden worden voldaan*:

  • De verkrijger (nieuwe verzekeringnemer) is vanaf het tijdstip van overdracht de premie verschuldigd;
  • Er wordt geen premie meer betaald uit het vermogen van de ex-partner.
  • De rechten van de verzekering worden overgedragen tegen de waarde in het economisch verkeer (meestal gelijk aan de reservewaarde van de verzekering)

Bij TAF kan een bestaande overlijdensrisicoverzekering bij echtscheiding worden gesplitst in twee losse polissen. In plaats van één uitkering zijn er vanaf dat moment twee uitkeringen verzekerd (tegen de oorspronkelijke voorwaarden). Er zijn geen nieuwe gezondheidswaarborgen nodig.

.Als een kind beide ouders verliest, wordt er een voogd benoemd die de zorgtaken overneemt. Een voogd krijgt te maken met extra kosten voor zorg, opvoeding en onderwijs. Om deze kosten op te vangen kan een levensverzekering worden afgesloten. 

Het verzekerd bedrag kan gedurende de looptijd dalen, aangezien de periode dat de kinderen onderhouden moet worden afneemt naarmate de kinderen ouder worden. De uitkering kan zowel worden verstrekt aan de voogd of het kind.

Uitkering aan de voogd

De ouders kunnen de voogd als begunstigde aanwijzen. Nadeel hiervan is dat het vermogen, dat voor de opvoeding van de kinderen is bestemd, direct behoort tot het vermogen van de voogd. Het kan zelfs voorkomen dat de voogd het voogdijschap weigert, maar wel recht houdt op de uitkering.

Om heffing van erfbelasting te voorkomen mogen de ouders de premie niet zelf betalen. De polisredactie is dan als volgt:

  • Verzekeringsnemer: ouder(s)
  • Verzekerde: ouder(s)
  • Begunstigde: voogd
  • Premieverschuldigde: voogd

 Als de ouder(s) verzekeringnemer zijn, kunnen zij de begunstiging en andere kenmerken tijdens de looptijd aanpassen.

Uitkering aan de kinderen

Om ervoor te zorgen dat het vermogen direct bij de kinderen terecht komt, kan een verzekering worden afgesloten met de minderjarige kinderen als begunstigde(n). De polisredactie is dan als volgt:

  • Verzekeringsnemer: ouders of kinderen
  • Verzekerde: ouder(s)
  • Begunstigde: kinderen
  • Premieverschuldigde: kinderen

Voorkomen van erfbelasting

Om heffing van erfbelasting te voorkomen is het van belang dat er niets uit het vermogen van de erflater is onttrokken. Dit voorkom je door de kinderen als verzekeringnemer of als premiebetaler te benoemen.

In de praktijk wordt de premie vaak afgeschreven van de rekening van de ouders. De premiebetaling wordt dan gezien als een schenking aan de kinderen. De fiscale schenkvrijstelling voor kinderen bedraagt € 6.035,- per jaar (2023).

De verzekeringsuitkering behoort na overlijden van de ouders tot het vermogen van de kinderen. Omdat minderjarige kinderen niet in staat zijn om dit vermogen zelf te beheren, wordt dit gedaan door de wettelijk vertegenwoordiger (de voogd in dit geval). Deze moet het vermogen verstandig en in het belang van het kind te beheren.